Samen kom je verder. Cliché – maar dat is het niet voor niets. Met goede samenwerking komen teams tot de best mogelijke resultaten: meer geld, betere relaties, hogere cijfers… En dat is geen kwestie van de allerslimste mensen bij elkaar zetten. Succesvol samenwerken in een team gaat over een juiste mix van persoonlijkheden en goede communicatieskills. Ben je teamleider of manager? Met deze 8 tips leer je je team succesvol samenwerken.
Inhoud van dit artikel
Wat is succesvolle samenwerking?
We beginnen bij het begin: wat is succesvol samenwerken precies? Dat is duidelijk: teams die goede resultaten leveren. Succesvolle teams halen hun targets en hebben tevreden klanten. Dit soort teamsucces komt alleen niet uit de lucht vallen.
Piramide van Lencioni: model voor succesvol samenwerken in een team
Patrick Lencioni, expert op het gebied van team- en organisatieontwikkeling, laat dat zien in zijn Piramide van Lencioni. Hij onderscheidt vijf factoren die nodig zijn voor goede samenwerking in een team. Van onderaan de piramide naar de top zijn dat: vertrouwen, conflicten, betrokkenheid, verantwoordelijkheid en de focus op resultaat.
Iedere factor is een laag van de Piramide en samen zijn ze de basis voor succesvolle teams. Ontbreekt het een team bijvoorbeeld aan vertrouwen? Dan werkt dat door naar de andere lagen van de Piramide. Volgens Lencioni helpt dit model om leidinggevenden duidelijk te laten zien op welke gebieden de samenwerking nog kan verbeteren.
Wil je meer weten over de Piramide van Lencioni? Ik schreef er al eerder een interessant blog over. Ook diep ik alle lagen één voor één uit. Die blogs lees je hier: vertrouwen (1), conflicten (2), betrokkenheid (3), verantwoordelijkheid (4) en resultaten (5).
Succesvol samenwerken in een team: 8 tips
De oorzaak voor moeizame samenwerking zie je altijd terug op één of meerdere niveaus van de Piramide van Lencioni. Daar zit dus ook meteen een kans! Je weet waar het schuurt en kunt daar heel gericht mee aan de slag. De volgende 8 tips helpen bij de meest voorkomende (zichtbare én onzichtbare) problemen op de werkvloer.
1) Deel persoonlijke verhalen
Het is belangrijk dat teamleden elkaar écht leren kennen. Ze moeten elkaar zien als mensen met een privéleven, in plaats van enkel als collega’s. Zo krijgen ze meer begrip voor elkaar en voor situaties. Dat doe je onder andere door persoonlijke verhalen te delen. Bereid bijvoorbeeld een oefening voor een vergadering of teamdag voor. Bedenk een aantal vragen en vraag iedereen deze één voor één, voor de rest van de groep, te beantwoorden.
Het hoeft geen therapiesessie te worden – houd het luchtig. Begin met vragen als ‘hoeveel broers en zussen heb je?’, ‘waar ben je opgegroeid?’ of ‘welke sport deed je als kind?’. Ga langzaam door naar iets diepere vragen, als ‘wat is de grootste les die je hebt geleerd?’, ‘wat was je onzekerheid als kind?’ of ‘waar ben je het meest trots op?’.
2. Doe een persoonlijkheidstest
Deze tip is onmisbaar bij goede samenwerking in een team. Wil je goed met anderen kunnen werken, dan moet je eerst jezelf goed kennen. Waar ben je goed in? Waar kan je je nog in verbeteren? Wat heb je nodig op de werkvloer? Dit soort belangrijke antwoorden over jezelf ontdek je bijvoorbeeld met een persoonlijkheidstest. Ik gebruik zelf graag de methode van Lumina Spark. Met deze methode vul je een vragenlijst in en daaruit rolt een persoonlijk profiel.
Deel dit profiel vervolgens in groepjes met elkaar. Dat geeft interessante inzichten over elkaars manier van doen.
Leestip: wat is Lumina Spark en hoe helpt je profiel bij persoonlijke groei?
3) Spreek je uit bij samenwerken in een team
In succesvolle teams durven mensen hun mond open te trekken. Niet alleen om hun eigen ideeën en meningen te delen of om aan te geven wanneer ze het ergens niet mee eens zijn. Ook om kritische vragen te stellen en op zoek te gaan naar duidelijkheid. Is een plan niet helemaal helder? Geef dat dan aan.
Moedig het stellen van vragen aan tijdens vergaderingen. Geef als teamleider of manager zelf het goede voorbeeld en stel je twijfels en vragen aan de groep.
4) Vraag om hulp
Veel mensen zien om hulp vragen als iets zwaks. Ze hebben het idee dat ze het beter zelf op kunnen lossen. Dat is natuurlijk onzin: twee mensen weten meer dan één en je mag in een team best op elkaar leunen. Zeker als je weet wat je aan elkaar hebt, dat leer je met de oefening in tip 2.
Moedig om hulp vragen daarom actief aan. Maak bij projecten bijvoorbeeld groepjes waarin ieder teamlid een andere skill meebrengt (ook hier komt tip 2 weer van pas). Of geef als teamleider of manager het goede voorbeeld en vraag je teamleden eens om hulp. Dat laat zien dat het oké is om je kwetsbaar op te stellen en om hulp te vragen bij samenwerken in een team.
5) Maak doelen heel helder (en zichtbaar)
Duidelijkheid en verantwoordelijkheid zijn erg belangrijk voor succesvolle teams. Niet alleen voor leidinggevenden, ook voor teamleden. Wanneer iedereen weet wat de doelen zijn en hoe ze daar met z’n allen gaan komen, is het makkelijker om elkaar aan te spreken.
Schrijf de doelen en taken na iedere vergadering gezamenlijk op en hang deze op een plek waar iedereen ze kan zien.
6) Plan feedbackmomenten in
Feedbackmomenten schieten er vaak bij in. Het doel is behaald, op naar de volgende. Dat is zonde, want juist op dit vlak is veel winst te behalen. Gezamenlijke feedbackmoment zorgen namelijk voor een open gesprek en voor een sterker verantwoordelijkheidsgevoel.
Stel alle teamleden bijvoorbeeld de volgende twee vragen:
- Wat is de belangrijkste eigenschap of gedragskenmerk van die persoon die positief bijdraagt aan de kracht van ons team?
- Wat is de belangrijkste eigenschap of gedragskenmerk van die persoon die ons team soms in de weg zit?
Laat iedereen dit bedenken voor ieder teamlid en vraag ze vervolgens per teamlid alle antwoorden te delen. Dat is soms confronterend, maar ook bemoedigend en eerlijk. Voer daarnaast regelmatig voortgangsgesprekken met ieder teamlid. Dit is een mooi moment voor opbouwende feedback.
7) Moedig elkaar aan
Positieve feedback doet iedereen goed. Het zorgt ervoor dat mensen zich gelukkiger voelen en meer werkgeluk draagt bij aan betere werkresultaten. (Ik schreef eerder al eens een blog met tips voor meer werkgeluk, die lees je hier!) In een team heb je elkaar nodig, zorg er dus voor dat je teamleden zich lekker voelen.
De makkelijkste en meest effectieve manier: geef complimentjes! Richt het compliment op iemands skills (en niet op iemands, ik noem maar even wat, leuke nieuwe broek) en geef ‘m face to face. In dit blog geef ik je meer tips voor een goed compliment voor een collega (en geef ik er meteen een hele lijst voorbeelden van complimentjes bij).
8) Luister naar elkaars ideeën
Teamleden van succesvolle teams weten dat iedereen met goede ideeën kan komen. Ze zorgen dat iedereen gehoord wordt en dat iedereen betrokken is bij een plan.
Niet iedereen is een haantje de voorste en deelt zijn of haar ideeën meteen (dat heb je ook geleerd tijdens de oefening van tip 2). Doe dus een beetje extra moeite om deze mensen aan het woord te laten. Stel ze een gerichte vraag. Ook belangrijk: luister extra goed naar de minderheid. Hun mening wordt vaak vergeten, terwijl ook díé belangrijk is voor het resultaat.
Hulp bij nodig?
Als teamleider of manager kun je aan de slag gaan met de 8 tips voor betere samenwerking in je team. Vaak is het effectiever (en efficiënter) om een teamcoach in te schakelen. Een externe teamcoach kijkt met een frisse blik naar het team en ziet vaak snel waar de pijnpunten in de samenwerking zitten.
Ik ben gecertificeerd Lencioni coach en Lumina Spark practitioner en help teams op weg naar betere samenwerking. Dat doe ik met (nog meer!) praktische oefeningen. Wil je hier meer over weten? Neem vrijblijvend contact met me op. We bespreken samen de mogelijkheden.
