De stay positive-quotes vliegen je om de oren als je aangeeft niet lekker in je vel te zitten. We geloven graag dat we met altijd positief zijn en het-glas-is-half-vol-denken de wereld aankunnen. Negatieve gedachten? Ombuigen of de kop indrukken. Maar wacht even: negatieve gedachten zijn óók heel goed voor je. Juist! Als je er op de juiste manier mee omgaat, tenminste. Hoe je dat doet, omgaan met negatieve gedachten, leg ik je hier uit.
Inhoud van dit artikel
Altijd maar positief zijn? Hell no.
Denk er maar eens over na: onze maatschappij berust op positiviteit. Van ‘ach, het komt wel weer goed!’ tot het herhalen van positieve affirmaties en de recente hype van manifesteren (don’t get me started on that…). Er is zelfs een Nationale Dag van de Positiviteit. De Dag van de Negativiteit – die bestaat voor zover ik weet nog niet. Ik introduceer ‘m graag want negatief denken is ook heel goed voor je. Het is onontkomelijk: het hoort bij het leven. Het gaat om hoe je met negatieve gedachten omgaat. Daarover later meer, ik wil eerst nog even inzoomen op waarom negatieve gedachten lang zo slecht niet zijn.
Dit is waarom negatieve gedachten helemaal niet zo slecht zijn
Pessimisme wordt vaak gezien als iets slechts, als iets negatiefs, terwijl het net zo’n belangrijk onderdeel is van het leven als optimisme. Door negatieve gedachten altijd af te keuren, spreek je iets heel natuurlijks tegen. Juist die afkeuring kan zorgen voor een rotgevoel. Als je negatief denken ziet als iets wat er nu eenmaal gewoon bij hoort, bespaar je jezelf die afkeuring.
Daarnaast kun je je afvragen of negatieve gedachten wel echt zo ‘negatief’ zijn. Het kan bijvoorbeeld een goede waarschuwing zijn. Een heel letterlijk voorbeeld is bijvoorbeeld pijn in je lichaam. Vaak is ‘positief blijven’ en de pijn opzij schuiven geen goed idee. Negatieve gedachten (‘oh nee, het is vast heel erg…’) waarschuwen je dan en brengen je toch in actie.
Ook kunnen negatieve gedachten je juist motiveren. Als je verwacht dat het slechtst mogelijke gaat gebeuren, kan dat je juist motiveren om dat scenario géén werkelijkheid te laten worden. De angst dat je slechte feedback krijgt en misschien wel ontslagen wordt, kan er juist voor zorgen dat je harder je best gaat doen.
Zijn bovenstaande gedachten voor jou zinvol? Prima!
Hoe weet ik of mijn negatieve gedachten zinvol zijn?
Zie je gedachten als helpende en belemmerende gedachten. Dat betekent niet dat je alles wat in je oppopt moet beoordelen op waarheid, maar dat je bekijkt of deze gedachten je helpen om het leven te leiden dat je graag wil leiden. Heb je negatieve gedachten maar voel je je er goed bij omdat ze je waarschuwen of motiveren en is dat wat jij fijn vindt in het leven? Houden zo! Maken de gedachten je wantrouwend of overspannen, en is dat níét wat je wil in je leven, dan is het slim om een (nieuwe) manier te vinden om met die negatieve gedachten om te gaan.
Dé tip: omgaan met negatieve gedachten doe je zo
Optimist of pessimist: het gaat om hoe je met je gedachten omgaat. Het kost namelijk ontzettend veel energie om de hele dag negatieve gedachten om te buigen en positieve gedachten te forceren. Er komen altijd wel mindere momenten op je pad (‘shit, ik had moeten tanken’) die zorgen voor negatieve gedachten. Daar kies je niet voor, dat komt gewoon in je op. Als je jezelf steeds maar verplicht om alles op een positieve manier te bekijken, ben je altijd maar bezig. Negatieve gedachten ombuigen kost veel energie. En dat terwijl je die negatieve gedachten ook gewoon kunt laten zijn voor wat ze zijn: gedachten. Je hoeft er niks mee. Het zijn ‘maar’ je gedachten. Jij bént die gedachten niet. Dat geeft rust. Deze acceptatie kun je trainen met mindfulness.
Hoe helpt mindfulness je om negatieve gedachten te accepteren?
Mindfulness helpt je om bewust in het hier en nu te zijn, tevreden te zijn met je leven en stress te verminderen. Bijvoorbeeld door middel van meditaties. Focus je je met een mindful oefening op je ademhaling of je lichaam, dan kun je de klok erop gelijk zetten dat er óók negatieve gedachten door je hoofd schieten. In plaats van jezelf steeds te corrigeren en gefrustreerd te raken, kun je deze gedachten ook accepteren. Je hoeft negatieve gedachten niet los te laten. Merk ze op, geef ze een plekje (bijvoorbeeld in je zelfbedachte categorie ‘to-dolijst’ of ‘angsten’) en breng jezelf dan weer op een vriendelijke manier terug naar de meditatie. Negatief denken hoort er gewoon bij, soit.
Daarnaast kan mindfulness er ook voor zorgen dat je wat meer grip krijgt op je (negatieve en positieve) gedachten en je mentale gezondheid. Want wat vertellen die gedachten je eigenlijk? Vaak zit de kern ervan in een gebeurtenis of gewoonte in je verleden. Dat hoeft niks heftigs te zijn, maar het kan wel een van de redenen zijn dat je je niet fijn voelt.
Wat moet ik doen als mijn negativiteit me belemmert?
Als mindfulness oefeningen je niet helpen om met je negatieve gedachten om te gaan, kan het verstandig zijn om hulp te zoeken. Zeker als je een depressie of burn-out vermoedt. Zoek dan altijd professionele hulp. Bijvoorbeeld een trainer of coach die samen met jou kijkt naar de trigger van die gedachten en naar persoonlijke manieren om ermee om te gaan. Ben je benieuwd of ik je hierbij kan helpen? Stuur me gerust een bericht! Dan denk ik met je mee.