“Ik wil carrière maken” – je hoort het steeds vaker. Voor veel mensen betekent het succesvol zijn in hun werk, promotie maken en (als het even kan) knettertje veel geld verdienen. Ik snap het wel: het is een concreet doel en het kan je heel gelukkig maken. Als je het goed aanpakt, tenminste! Ik leg je uit welke 4 cruciale stappen je moet zetten om écht goed carrière te maken.
Carrière maken, hoe doe je dat?
‘Carrière maken’ is een bijna hippe term waar je (vooral) jonge mensen mee hoort strooien. Starters die hun hele loopbaan nog voor zich hebben. Die nog tig levenskeuzes te maken hebben. Maar het is natuurlijk iets wat altijd nog kan en mag, ook als je al wat langer meedraait. Carrière maken betekent dat je je op werkgebied blijft ontwikkelen. Vaak om steeds hogerop te komen.
Denk aan:
Een promotie (bijvoorbeeld van junior naar medior of senior binnen een bedrijf, of van medewerker naar manager)
Een carrièreswitch (bijvoorbeeld van communicatieadviseur naar bloemist, of van recruiter in de zorg naar recruiter in de ICT)
Specialiseren of verdiepen (bijvoorbeeld van allround fotograaf naar trouwfotograaf)
Maar hoe doe je dat, carrière maken? Hoe ga je zo’n uitdaging aan? Deze 4 stappen helpen je!
Stap 1: richting bepalen
Begin bij het begin. Onderzoek wat je wil bereiken. Hoe zie jij de toekomst voor je? Stel jezelf daarbij twee belangrijke vragen:
Waarin wil ik carrière maken?
Veel mensen zitten (bewust of onbewust) op de verkeerde plek. Om welke reden dan ook: misschien hebben je ouders je in die richting gepusht of heb je je vrienden gevolgd. Of wellicht ben je afgestudeerd in een richting en ben je als vanzelf doorgerold in een baan. Ga eens bij jezelf na of “ik doe dit nu eenmaal al vijf jaar dus ik ga er maar in verder…” een goede reden is om vast te houden aan je carrièrekeuzes.
Vergeet niet: veel loopbaankeuzes maken we als puber. Daar mag je als volwassene best op terugkomen met een carrièreswitch. Je verandert!
Wat past bij mij?
Bij dat stukje zelfreflectie komt ook meteen deze vraag op: wat past er bij je? Niet iedereen heeft dezelfde sterke punten. Er zijn verschillende tools die je inzicht geven in je kernkwaliteiten. Ik ben zelf groot fan van Lumina Spark. Ik schreef er al eens een uitgebreid blog over.
In het kort: met deze methode ontdek je waar je van nature goed in bent en wat je minder goed ligt. Leg deze kwaliteiten eens naast de kwaliteiten die je nodig hebt bij de functie die je voor ogen hebt. Matcht het? Grote kans dat je de goede richting op gaat. Komen die kwaliteiten niet overeen? Dan is het misschien niet de goede plek voor jou.
Stap 2: in gesprek gaan met je leidinggevende
Ga in gesprek met je leidinggevende over je loopbaanontwikkeling. Zeker als je door wil groeien binnen het bedrijf waar je nu werkt. Het is namelijk vaak maar gissen welke skills je nodig hebt voor die stap. Veel bedrijven werken met duidelijke competentieprofielen die aangeven welke vaardigheden je moet beheersen om promotie te maken. Je leidinggevende kan je hier meer over vertellen.
Stap 3: zelf onderzoek doen
Doe daarnaast ook zelf onderzoek. Bij loopbaanontwikkeling horen namelijk ook randzaken: welke voor- en nadelen kleven er aan de keuze, hoeveel geld ga je meer (of minder) verdienen en is dat genoeg voor je, en hoe past de keuze in je privéleven?
Even een voorbeeldje. Twijfel je om je baan als docent op een middelbare school op te zeggen om daar aan de slag te gaan als zzp docent? Ga dan in gesprek met mensen die die stap al eerder hebben gezet en bel met de KvK over je vragen. Duik in Google. Connect met mensen op LinkedIn. Lees je in!
Stap 4: je blijven ontwikkelen
Nee, promotie komt je niet aanwaaien. Het is belangrijk dat je je (op basis van de resultaten van stap 1 t/m 3) blijft ontwikkelen. Dat kun je op twee manieren doen:
Vakinhoudelijke vaardigheden (hard skills)
Zorg dat je beter wordt in de vakinhoudelijke vaardigheden. Als programmeur moet je bijvoorbeeld alles weten over programma X of Y, als tekstschrijver ken je het best alle ins en outs van de Nederlandse taal, en als mindfulness coach weet je natuurlijk alles over mindfulness technieken. Dit zijn de vaardigheden die vaak heel duidelijk in een vacature worden genoemd.
Persoonlijke vaardigheden (soft skills)
Ontwikkel je in je persoonlijke effectiviteit. Dat zijn vaardigheden als soepel communiceren, een goede teamplayer zijn, kritisch denken en omgaan met veranderingen. Dat is vaak lastiger te ontwikkelen dan de hard skills, omdat deze minder goed te meten zijn. Ook hier is de methode van Lumina Spark ontzettend handig bij. Met Lumina Spark krijg je inzicht in je eigen vaardigheden, waardoor je ook de ander beter kunt inschatten. Zeker voor teams is dit heel waardevol.
Vraag hulp bij carrière maken!
Zoals je hierboven al leest: promotie of een carrièreswitch maken vraagt om een sterk staaltje zelfreflectie. En dat is soms knap lastig. Wil je serieuze stappen maken? Bekijk dan eens of een coach iets voor je is. Een coach onderzoekt samen met jou je kernkwaliteiten en stelt je scherpe vragen die je aan het denken zetten. Ook werk je samen meteen aan het verbeteren van die soft skills. Op deze pagina lees je meer over hoe ik je kan helpen bij je loopbaanontwikkeling! Of stuur me even een berichtje. Dat mag natuurlijk ook altijd.
Ik vind podcasts één van de beste uitvindingen van de eeuw. Nou ja – het concept komt natuurlijk van de al hartstikke oude radio, maar de manier waarop podcasts vandaag de dag worden gebruikt? Geweldig. Vooral podcasts over zelfontwikkeling trekken mijn aandacht: ik zet mijn 9 favoriete Nederlandse zelfhulp podcasts op een rijtje!
9x beste podcasts over zelfontwikkeling
Zelfontwikkeling-podcasts zijn eigenlijk een heel genre op zich. Ze vermaken je, zetten je aan het denken én leren je tegelijkertijd ook nog wat bij over persoonlijke groei. Drie vliegen in één klap! De 9 inspirerende zelfhulp podcasts hieronder luister ik zelf heel graag.
1. Slaaptijd
We beginnen het lijstje met de beste podcasts meteen met een hele prettige. Slaaptijd – een podcast van Loes van Dokkum – is een ontspannende podcast met in iedere aflevering een nieuwe meditatie om relaxt mee in slaap te vallen. Heel fijn voor als je niet kan slapen. Met titels als ‘voel je flow en val in een diepe slaap’ en ‘heerlijk ontspannen wegdromen’ kan je ook niet anders dan erop klikken, toch?
2. DenkTank
Allerminst slaapwekkend, maar juist een hele inspirerende podcast. DenkTank is een concept van DenkProducties en is gericht op professionals die zich willen ontwikkelen in hun leiderschapsskills. In iedere aflevering deelt een andere ervaringsdeskundige tips over managen, overtuigingstechnieken, omgaan met weerstand – dat soort dingen.
3. De Podcast Psycholoog
‘De podcast die je helpt als het leven je even niet toelacht’ staat er in de beschrijving van deze podcast over zelfontwikkeling. Want als niemand je op school of tijdens je studie leert over dealen met stress, verdriet of andere tegenslagen in het leven, dan regelt de Podcast Psycholoog het wel voor je.
4. Leven Zonder Stress
Podcastmakers, auteurs, lifestyle coaches en ervaringsdeskundigen bundelen hun krachten en maken Leven Zonder Stress. Er staan inmiddels al tientallen afleveringen online over thema’s als mindfulness, yoga, zelfverzekerd zijn, relaties, holisme, persoonlijke ontwikkeling, burn-outs en… ja, eigenlijk laten ze niets onbesproken.
5. Van Twee Kanten
In Van Twee Kanten staat in iedere aflevering één ingrijpende gebeurtenis uit het leven van een stel centraal. Bijvoorbeeld een scheiding, ongeluk of ziekte. De podcasthost Corine Koole interviewt het koppel los van elkaar zodat ze open en eerlijk kunnen spreken. De verhalen zijn confronterend en zetten je flink aan het denken over je eigen leven. Heel mooi!
6. De Ben Tiggelaar Podcast
Ben Tiggelaar is toch wel één van de bekendere Nederlandse sprekers over persoonlijke en professionele groei. In zijn podcast (voor BNR) spreekt hij iedere week over verschillende onderwerpen die daarmee te maken hebben. Denk aan vakantie vieren als zzp’er, lessen van bekende CEO’s en je droomwerk vinden.
7. Bedrock Magazine
Rosa en Lisanne belichten in de podcast van Bedrock tig verschillende onderwerpen. Heel breed (van duurzaamheid tot mediteren) maar toch allemaal met een focus op mentale gezondheid en self care. Leuk, jong en fris. Ik hou d’r wel van!
8. 100% Inspiratie Podcast
In deze podcast onderzoekt Thijs Lindhout geluk en succes in het leven (en hoe je dit vergroot). Deze zelfhulp podcast heeft me al veel mooie inzichten gegeven over dingen waar ik nog nooit op die manier over na had gedacht. Microdosing om je creativiteit aan te wakkeren – ik noem maar even wat. Ook fijn: deze super inspirerende podcast bestaat inmiddels al uit 235 afleveringen and counting.
9. Podnataal
Een beetje anders dan de andere podcasts in dit rijtje. Ik tip ‘m je toch graag, want ik weet dat dit soort persoonlijke ontwikkeling veel moeders (to be) goed kan doen. In Podnataal is in iedere aflevering een andere vrouw aan het woord over haar zwangerschap en bevalling. Die ingrijpende levensfase is niet alleen maar rozengeur en maneschijn en in Podnataal wordt daar heerlijk eerlijk over gesproken. Ik ben all for eerlijkheid over dit onderwerp. Ik schreef bijvoorbeeld ook al eerder een blog over mindfulness voor moeders. Dat is geen overbodige luxe af en toe 😉
Podcasts over zelfontwikkeling luisteren & mindfulness (er is een groot verschil!)
Het moet even gezegd worden: een ontspannende podcast over mindfulness luisteren betekent niet dat je lekker mindful bezig bent. Een podcast inpluggen is pure afleiding. Sorry to break it to you. Erover leren is heel goed en fijn, dus blijf dat zeker doen, maar je bent pas echt mindful als je je aandacht bij je lichaam leert te houden. Dat doe je door mindful oefeningen te doen. Hier vind je fijne (gratis) mindfulness oefeningen die wél effectief zijn.
Je grenzen aangeven is zó belangrijk. Of dat nu bij je baas, je partner of de buurvrouw van je kapper is. Willen ze wat van je en kan (of wil) je ze dat niet geven? Dan is het aan jou om diegene daarop aan te spreken. Jij bent je eigen scheidsrechter. Jij moet jezelf beschermen. Rete spannend, maar met dit stappenplan vol oefeningen om je grenzen aan te geven + tips sta je sterk.
Je grenzen aangeven in 5 stappen (met oefeningen)
Vroeg of laat krijgt iedereen een keer te maken met iemand die over je grens gaat. Één keer is vervelend, maar kun je hebben. Gebeurt het vaker, dan komt je (mentale) gezondheid in gevaar. Het is dus zaak dat je kraakhelder bent over je grenzen en wanneer iemand ze overschrijdt. Met deze 5 stappen (inclusief oefeningen en tips om je grenzen aan te geven) word je daar een stuk beter in.
Stap 1: ontdek je grenzen
Voordat je je grenzen kunt aangeven, moet je wel weten wat je grenzen zíjn. Ja duh, denk je dan, maar hoe weet je eigenlijk wat je grenzen zijn? Dat doe je door je eigen kernwaarden te ontdekken. Wat vind jij belangrijk? Zet de dingen die jij belangrijk vindt eens – letterlijk – op een rijtje. Voor de een staat ‘liefde’ misschien pontificaal bovenaan, maar misschien vind jij ‘financiële vrijheid’ op dit moment het hoogst haalbare doel. Of wat denk je van ‘een avontuurlijk leven’ of ‘goed voor jezelf zorgen met lekker veel me-time’. Er is geen goed of fout.
Stap 2: luister naar je hoofd
Je bent hier, op deze website, omdat je moeite hebt met grenzen stellen. Maar waarom vind je dat eigenlijk zo lastig? Probeer die overtuigingen en die stemmen in je achterhoofd voor jezelf eens helder te krijgen. Ben je bang om afgewezen te worden? Waarom denk je dat? Als je je bewust bent van je eigen overtuigingen, herken je die de volgende keer ook wanneer je (of iemand anders) over je grenzen dreigt te gaan.
Stap 3: luister naar je lichaam
Net als je hoofd, geeft ook je lichaam genoeg signalen die aangeven dat je bíjna je tax hebt bereikt. Aan een burn-out gaat bijvoorbeeld altijd een periode van overspannenheid, vol stress en gepieker, vooraf. Stress voel je ook aan je lichaam, bijvoorbeeld door hartkloppingen, hoofdpijn of klamme handjes. Hoe sneller je die signalen herkent, hoe eerder je kunt ingrijpen.
Het is daarom belangrijk om goed in contact te staan met je lichaam. Dat kun je trainen met mindfulness. Ik tip je een paar fijne oefeningen om goed naar je lichaam te leren luisteren en je grenzen aan te geven.
Oefening 1: 3 minuten ademruimte
Drie minuten, that’s all it takes! In drie minuten kun je jezelf goed terug naar het hier en nu brengen. De korte meditatie bestaat uit drie fases: een incheckmoment (hoe gaat het nu met je en wat zijn je gedachten, je gevoelens en je lichamelijke sensaties?), adem (volg en voel je ademhaling) en uitgebreide aandacht (breid de aandacht van je ademhaling uit naar je hele lichaam). In deze video begeleid ik je bij deze korte mindfulness oefening die helpt bij grenzen aangeven.
Oefening 2: doe iets helemaal mindful
Klinkt vaag, is heel simpel: doe iets kleins met volle aandacht. Bijvoorbeeld eten. In plaats van je tussendoortje gehaast achter je bureau naar binnen te werken, neem je daar eens goed de tijd voor. Zet daarbij al je zintuigen op scherp: wat proef, ruik, zie, voel en hoor je? Hoe voelt het in je mond? Leg dat eens aan jezelf uit. Dit helpt je om dichterbij je lichaam en uit je hoofd te komen.
Stap 4: grenzen aangeven
The moment of truth! En ja, daar moet je expliciet in zijn, want andere mensen kunnen niet ruiken wat jouw grenzen zijn. Dat moet je écht aangeven. Dus wil jij niet na zes uur ‘s avonds gebeld worden: zeg het. Is het too much voor jou om drie weekenden per maand te werken: zeg het. Wil je niet meer samenwerken met die ene collega die jou kéér op keer lastig valt: zeg het.
Hoe je dat precies doet, voor jezelf opkomen, kan best lastig zijn. Deze twee korte tips helpen je om de boodschap helder over je lippen te krijgen.
Tip 1: communiceer open in plaats van gesloten
Veel mensen geven aan dat ze geen ‘nee’ kunnen zeggen. Misschien is dat omdat je de boodschap in je hoofd meteen heel direct formuleert. Geef je je grens aan met “nee, morgen kan ik niet”, dan kan dat hard en gesloten overkomen. Dat hoeft niet altijd. Met een simpele “nee, morgen kan ik niet, maar volgende week ben ik weer beschikbaar dus stuur me gerust een agendaverzoek” komt de boodschap ook duidelijk en netjes over én geef je meteen een alternatief.
Tip 2: deel je gevoelens
Stukje communicatie van de bovenste plank: communiceer je gevoelens in plaats van de ander meteen terecht te wijzen. Zeg dus “ik heb het gevoel dat ik overweldigd word door de hoeveelheid taken op mijn lijstje” in plaats van “jij geeft me veel te veel taken”.
Stap 5: terugkoppelen
Oké, maar wat als iemand dan tóch over je grenzen gaat? Dan moeten daar wel consequenties aan hangen. Geef aan dat je duidelijk bent geweest over je grenzen en dat diegene er toch overheen is gegaan. Herhaal je grens nog eens en zeg dat je het zou waarderen als diegene je grens respecteert. Je kunt er ook concretere consequenties aan hangen, als je dat wil. Ontslag nemen, naar de directie stappen of een break nemen van je partner – net wat jij passend vindt.
Grenzen aangeven = oefenen!
Grenzen stellen en nee zeggen is een kunst op zich. Dat is een behendigheid waar je je stukje bij beetje comfortabel mee moet gaan voelen. En dat kun je, dat verdien je. Door bovenstaande tips maar vaak genoeg te oefenen, zul je merken dat het steeds beter gaat. Een speciale cursus of training ‘grenzen aangeven’ kan je daar een handje bij helpen. Ook met mindfulness trainingen of coaching leer je om je eigen grenzen te ontdekken en voor jezelf op te komen. Cliché maar waar: als je nee zegt tegen een ander, zeg je ja tegen jezelf.
Alles begint bij zelfkennis. Als je weet wie je bent en wat je sterke en mindere punten zijn, maak je ruimte om te groeien. Precies daarom zijn persoonlijkheidstesten zo razend populair. Je beantwoordt een paar vragen en hoppa, de test vertelt je wie je bent. Klinkt bijna te mooi om waar te zijn, hè? Toch werkt het als een trein. Ik vertel je meer over de methode van Lumina Spark (mijn favoriet!) en hoe je profiel je helpt bij je persoonlijke groei.
(First things first: nee, anders dan de naam doet vermoeden is Lumina Spark géén toverfee uit een kinderserie.)
Wat is Lumina Spark?
Lumina Spark is een persoonlijke ontwikkelingstool. Met de tool krijg je inzicht in je sterke punten en je ontwikkelingspunten. Hoe? Met een persoonlijk profiel. Handig voor sollicitaties, bij het vormen van teams en voor meer zelfkennis. Want weten wie je bent en wat je kan, heeft veel voordelen. Het zorgt ervoor dat je beter werk aflevert, fijner en efficiënter samenwerkt, en dat je bewuster bent van jezelf en je grenzen. Lang verhaal kort: meer zelfkennis, meer geluk, minder stress. Je ontdekt deze kwaliteiten en ontwikkelingspunten door middel van je persoonlijke profiel.
Deze video legt in anderhalve minuut helder uit wat Lumina Spark is.
Hoe werkt Lumina Spark?
Om zo’n persoonlijk profiel te maken, vul je een uitgebreide vragenlijst met 144 vragen in. Deze vragen gaan over je persoonlijke eigenschappen, hoe je je gedraagt en waar je je voorkeur aan geeft. De uitkomst bestaat uit 8 mogelijke aspecten, 4 kleuren en 24 eigenschappen. En bij iedereen ziet die uitkomst er anders uit.
Ik scoor zelf bijvoorbeeld heel hoog op ‘nuchtere focus’: ik ben praktisch, ik verzamel feiten en in focus me echt op het hier en nu. Daartegenover staan mensen die meer associatief zijn, veel visualiseren en echt out of the box kunnen denken. Ook laat mijn Lumina profiel zien dat ik erg gedisciplineerd ben: ik werk doelgericht en gestructureerd. Iemand die daarin het tegenovergestelde is, werkt vaak juist meer vanuit inspiratie en kan goed omgaan met veranderingen en spontaniteit.
Als coach en trainer werk ik zelf ook met Lumina Spark. Als je bij mij een training of traject over persoonlijk leiderschap volgt, ga je na de uitkomst meteen praktisch aan de slag met je persoonlijke groei en zelfontwikkeling.
Waarom is Lumina Spark zo’n fijne methode?
Heel simpel: omdat het niet zo zwart-wit is als de meeste persoonlijkheidstesten. In een Lumina profiel is heel veel ruimte voor het grijze gebied. Dat voelt misschien een beetje raar (want gebruiken we zo’n tool niet juist om een lekker duidelijk profiel te krijgen?) maar het maakt het resultaat juist heel natuurlijk en herkenbaar. Binnen de methode noem je dit grijze gebied ‘de paradox’. De paradox houdt in dat je tegenstrijdige persoonlijkheidseigenschappen kunt hebben. Volgens deze methode kun je namelijk best én introvert én extravert zijn. Nou, I couldn’t agree more. Hoe je bent, hangt vaak maar net af van de situatie.
De 6 inzichten die je krijgt met je Lumina Spark profiel
Daarom gaat de Spark-methode bij de meting uit van drie situaties: wanneer je geen prikkels ervaart en je je natuurlijke zelf bent (instinctief), in het dagelijks leven (die noemen we ‘dagelijks’) en wanneer je onder druk staat (overbelast). In deze situaties laat je steeds andere eigenschappen zien. Er zijn zes unieke inzichten die je op deze manier krijgt:
Je paradoxen (zoals hierboven al uitgelegd)
Je kernkwaliteiten: waar je van nature goed in bent
Je mogelijke zwakkere plekken: waar je minder goed in bent en waar je misschien wel in wil groeien (of niet!)
Het verborgen goud: kwaliteiten waar je van nature goed in bent maar die je dagelijks eigenlijk nog niet zo veel inzet
Aangeleerd en bewust ingezet gedrag: kwaliteiten die je van nature niet hebt maar die je wel veel inzet (en die je misschien wel heel veel energie kosten)
Je overbelaste gedrag: het gedrag dat je laat zien als je onder druk of stress staat
Met Lumina Spark leer je eerst jezelf kennen waardoor je je eigen gedrag beter leert begrijpen en eventueel kan aanpassen. Zelfkennis is key, volgens deze methode. Hierdoor ben je namelijk beter in staat in te schatten hoe jij je verhoudt ten opzichte van anderen, waardoor je beter op elkaar kunt afstemmen. Eigenlijk gaat het om het leren waarderen van elkaars verschillen om zo effectiever samen te kunnen werken.
Omdat deze tool zo’n breed beeld geeft van je persoonlijkheid, is ‘ie geschikt voor veel situaties. Voor jou privé of zakelijk, om meer te leren over jezelf, je persoonlijke ontwikkeling en hoe je je in verschillende situaties gedraagt. Maar ook voor teams en organisaties, voor teamontwikkeling, om te zien hoe een groep is opgebouwd en op welke manier je samen kunt werken. Ook de trajecten en trainingen over persoonlijk leiderschap die ik geef, kun je goed een-op-een volgen, maar ook met een heel team.
Ik wil persoonlijk groeien!
Mooi, lekker bezig! Want ik stipte het al even aan: alles begint met zelfkennis. Wanneer je weet wat je kwaliteiten en leerpunten zijn, maak je keuzes die goed bij je passen. Je leert om goed naar jezelf te luisteren. Zo ontdek je met een training persoonlijk leiderschap misschien wel dat je meer in je eentje thuis wil werken, omdat dat je laat vlammen. Of je komt erachter dat je vaker ‘nee’ moet zeggen omdat je nu keer op keer over je eigen grenzen gaat. Of misschien ontdek je dat die collega – die je nu vreselijk aanwezig en onrealistisch vindt – juist een goede aanvulling is op jou en jouw eigenschappen. Oftewel: je leert jezelf én de mensen om je heen beter begrijpen.
De stay positive-quotes vliegen je om de oren als je aangeeft niet lekker in je vel te zitten. We geloven graag dat we met altijd positief zijn en het-glas-is-half-vol-denken de wereld aankunnen. Negatieve gedachten? Ombuigen of de kop indrukken. Maar wacht even: negatieve gedachten zijn óók heel goed voor je. Juist! Als je er op de juiste manier mee omgaat, tenminste. Hoe je dat doet, omgaan met negatieve gedachten, leg ik je hier uit.
Altijd maar positief zijn? Hell no.
Denk er maar eens over na: onze maatschappij berust op positiviteit. Van ‘ach, het komt wel weer goed!’ tot het herhalen van positieve affirmaties en de recente hype van manifesteren (don’t get me started on that…). Er is zelfs een Nationale Dag van de Positiviteit. De Dag van de Negativiteit – die bestaat voor zover ik weet nog niet. Ik introduceer ‘m graag want negatief denken is ook heel goed voor je. Het is onontkomelijk: het hoort bij het leven. Het gaat om hoe je met negatieve gedachten omgaat. Daarover later meer, ik wil eerst nog even inzoomen op waarom negatieve gedachten lang zo slecht niet zijn.
Dit is waarom negatieve gedachten helemaal niet zo slecht zijn
Pessimisme wordt vaak gezien als iets slechts, als iets negatiefs, terwijl het net zo’n belangrijk onderdeel is van het leven als optimisme. Door negatieve gedachten altijd af te keuren, spreek je iets heel natuurlijks tegen. Juist die afkeuring kan zorgen voor een rotgevoel. Als je negatief denken ziet als iets wat er nu eenmaal gewoon bij hoort, bespaar je jezelf die afkeuring.
Daarnaast kun je je afvragen of negatieve gedachten wel echt zo ‘negatief’ zijn. Het kan bijvoorbeeld een goede waarschuwing zijn. Een heel letterlijk voorbeeld is bijvoorbeeld pijn in je lichaam. Vaak is ‘positief blijven’ en de pijn opzij schuiven geen goed idee. Negatieve gedachten (‘oh nee, het is vast heel erg…’) waarschuwen je dan en brengen je toch in actie.
Ook kunnen negatieve gedachten je juist motiveren. Als je verwacht dat het slechtst mogelijke gaat gebeuren, kan dat je juist motiveren om dat scenario géén werkelijkheid te laten worden. De angst dat je slechte feedback krijgt en misschien wel ontslagen wordt, kan er juist voor zorgen dat je harder je best gaat doen.
Zijn bovenstaande gedachten voor jou zinvol? Prima!
Hoe weet ik of mijn negatieve gedachten zinvol zijn?
Zie je gedachten als helpende en belemmerende gedachten. Dat betekent niet dat je alles wat in je oppopt moet beoordelen op waarheid, maar dat je bekijkt of deze gedachten je helpen om het leven te leiden dat je graag wil leiden. Heb je negatieve gedachten maar voel je je er goed bij omdat ze je waarschuwen of motiveren en is dat wat jij fijn vindt in het leven? Houden zo! Maken de gedachten je wantrouwend of overspannen, en is dat níét wat je wil in je leven, dan is het slim om een (nieuwe) manier te vinden om met die negatieve gedachten om te gaan.
Dé tip: omgaan met negatieve gedachten doe je zo
Optimist of pessimist: het gaat om hoe je met je gedachten omgaat. Het kost namelijk ontzettend veel energie om de hele dag negatieve gedachten om te buigen en positieve gedachten te forceren. Er komen altijd wel mindere momenten op je pad (‘shit, ik had moeten tanken’) die zorgen voor negatieve gedachten. Daar kies je niet voor, dat komt gewoon in je op. Als je jezelf steeds maar verplicht om alles op een positieve manier te bekijken, ben je altijd maar bezig. Negatieve gedachten ombuigen kost veel energie. En dat terwijl je die negatieve gedachten ook gewoon kunt laten zijn voor wat ze zijn: gedachten. Je hoeft er niks mee. Het zijn ‘maar’ je gedachten. Jij bént die gedachten niet. Dat geeft rust. Deze acceptatie kun je trainen met mindfulness.
Hoe helpt mindfulness je om negatieve gedachten te accepteren?
Mindfulness helpt je om bewust in het hier en nu te zijn, tevreden te zijn met je leven en stress te verminderen. Bijvoorbeeld door middel van meditaties. Focus je je met een mindful oefening op je ademhaling of je lichaam, dan kun je de klok erop gelijk zetten dat er óók negatieve gedachten door je hoofd schieten. In plaats van jezelf steeds te corrigeren en gefrustreerd te raken, kun je deze gedachten ook accepteren. Je hoeft negatieve gedachten niet los te laten. Merk ze op, geef ze een plekje (bijvoorbeeld in je zelfbedachte categorie ‘to-dolijst’ of ‘angsten’) en breng jezelf dan weer op een vriendelijke manier terug naar de meditatie. Negatief denken hoort er gewoon bij, soit.
Daarnaast kan mindfulness er ook voor zorgen dat je wat meer grip krijgt op je (negatieve en positieve) gedachten en je mentale gezondheid. Want wat vertellen die gedachten je eigenlijk? Vaak zit de kern ervan in een gebeurtenis of gewoonte in je verleden. Dat hoeft niks heftigs te zijn, maar het kan wel een van de redenen zijn dat je je niet fijn voelt.
Wat moet ik doen als mijn negativiteit me belemmert?
Als mindfulness oefeningen je niet helpen om met je negatieve gedachten om te gaan, kan het verstandig zijn om hulp te zoeken. Zeker als je een depressie of burn-out vermoedt. Zoek dan altijd professionele hulp. Bijvoorbeeld een trainer of coach die samen met jou kijkt naar de trigger van die gedachten en naar persoonlijke manieren om ermee om te gaan. Ben je benieuwd of ik je hierbij kan helpen? Stuur me gerust een bericht! Dan denk ik met je mee.
Perfectionisme kan je maken of breken. De ene keer ga je goed op de druk en krijg je zo things done, de andere keer zorgt het voor faalangst en is het een enorme rem. Perfectionisme (en het harde werken dat daarbij komt kijken) gaat vaak ten koste van andere dingen. Je mentale gezondheid, je privéleven, je zelfvertrouwen… Hoe ga je hiermee om? En kun je perfectionisme loslaten? Spoiler: ja, met deze 4 succesvolle tips.
Wat is perfectionisme?
Perfectionisme is het streven naar de beste prestaties en heel kritisch zijn op jezelf. Het is heel persoonlijk en doet met iedereen en in iedere situatie wat anders. Soms is het een enorme bron van motivatie en kracht. Voor perfectionisten kan iets wat ze doen altijd beter, dus daar gaan ze dan voor. De andere kant van de medaille is dat het nogal wat van je vraagt, die constante challenge en zelfkritiek. Faalangst, depressies, burn-outs – het zijn allemaal dingen waar een perfectionist mee te maken kan krijgen.
Ik heb er zelf ook ervaring mee. Ik was ontzettend gevoelig voor de mening van anderen en was daarom heel kritisch op mezelf. Ik wilde niet afgaan. Het voordeel was dat deze mindset me ver bracht. Had ik een doel? Dan haalde ik ‘m. Maar dat kostte dan ook wat. Ik had depressieve gevoelens, was moe en had last van mijn lijf. Lichamelijke en mentale gezondheid: zero. Ik voelde aan alles: dit trek ik niet veel langer. Toen ontdekte ik mindfulness.
Mindfulness inzetten bij perfectionisme
Perfectionisme en mindfulness – dat zijn twee enorme uitersten. De kern van perfectionisme is zelfkritiek, het altijd maar oordelen over je eigen kunnen. Dingen als (zogenaamd) lui zijn, niet efficiënt werken en onderdoen voor iemand anders, dat is waar je als perfectionist over struikelt. De kern van mindfulness vind je hier zo’n 180 graden vandaan.
Bij mindfulness oordeel je niet. Zelfkritiek staat niet in het woordenboek. Sure, die gedachten zijn er, maar je hoeft er niets mee. Je hoeft je er niet tegen te verzetten. Het hoeft niet ‘anders’ of ‘beter’. Met mindfulness leer je dat je situatie oké is zoals ‘ie is. Oftewel: niet piekeren en analyseren hoe je nog meer uit je werk/scriptie/sportsessie kan halen, maar beseffen dat je alleen bezig hoeft te zijn met het nú. En nu is niet beuken, lezen, leren. Nu is gewoon helemaal prima.
Met mindfulness heb ik mijn perfectionisme kunnen loslaten. Of eigenlijk: kunnen temmen. De goede kanten ervan (het uitdagen, hard werken) benut ik, de mindere kanten (het koste wat kost doorgaan en mezelf voorbijgaan) laat ik los.
4x tips om perfectionisme los te laten
Dus, hoe doe je dat, je perfectionisme loslaten? Ik geef je 4 tips die je helpen om dit te trainen.
1. Wees bewust dankbaar
Het heeft iets Amerikaans (#blessed) maar het heeft óók een kern van waarheid. Als je als perfectionist altijd denkt dat wat jij doet beter kan, ga je voorbij aan wat op dit moment werkelijkheid is. Ga eens na wat je wél hebt of hebt gedaan. Geef jezelf een compliment. Mind you: dat betekent niet dat je alle negatieve gedachten weg moet proppen om dankbaar te kunnen zijn. Het betekent dat je die gedachten erkent en ze er gewoon even náást het moment laat zijn.
2. Doe een mindfulness oefening
Om uit je hoofd en ín het moment te komen, kun je mindfulness oefeningen doen. Ik tip altijd een lichamelijke oefening (de bodyscan) en een ademhalingsoefening. Bij de eerste ga je bewust je hele lichaam langs om even te checken hoe het met dat lichaamsdeel gaat. Als je op een stoel zit, voel je bijvoorbeeld even bewust hoe je voeten op de grond staan en hoe je billen contact maken met de zitting. Vertel dat aan jezelf. Bij de ademhalingsoefening ga je na hoe je adem voelt. Zit ‘ie hoog in je borst, diep in je buik of voel je ‘m bijvoorbeeld goed in je neus? Volg je ademhaling bewust. Op deze manier kun je stress verminderen.
Merk je dat je gedachten steeds afdwalen naar gepieker of dingen die je nog moet doen? Raak dan niet gefrustreerd. Merk je gedachten op en breng de aandacht dan (zonder boos te worden) terug naar je mindful oefening.
3. Volg de 80/20-regel
Zoals ik al zei: met mindfulness heb ik mijn perfectionisme geteugeld. Maar het zit nog steeds ergens in me. Om het realistisch en draaglijk te houden, bedacht ik voor mezelf de 80/20-regel. Is iets voor 80 procent goed? Dan slinger ik het de wereld in. Een belangrijk verslag voor werk bijvoorbeeld, of hé, deze blog. Die andere 20 procent zijn details die teveel tijd kosten ten opzichte van die 80 procent die goed is. Ook een fijne gedachte: die 20 procent is groei. Je kan iets altijd weer bijstellen en aanpassen. Accepteren dat je fouten mag maken en nog kan leren is ook een belangrijk onderdeel van perfectionisme loslaten. Prima is the new perfect.
4. Lees je in over perfectionisme (en hoe je dat loslaat)
Perfectionisme is een echte moderne ‘ziekte’ die goed gedijt in onze maatschappij vol competitie. Niet voor niets zijn er ontelbaar veel boeken geschreven over deze karaktereigenschap en hoe je er met mindfulness voor kan zorgen dat het je niet meer tegenwerkt.
Liever slordig gelukkig dan perfect gestrest. Ga je perfectionisme te lijf – Irene Becker
Pak perfectionisme aan bij de kern
Zoals de laatste tip tegen perfectionisme al een beetje weggeeft, is de gedachte vaak een overblijfsel van vroeger. Van je opvoeding, of van een specifieke ervaring. Je kunt het daarom pas echt loslaten als je ook ruimte geeft aan die oorzaak. Het kan helpen om daar een professional voor in te schakelen, bijvoorbeeld door een training te volgen. Vanuit mijn eigen ervaring help ik nu mensen met coaching en trainingen. Zo gaan we op zoek naar de kern van je perfectionistische gedachten en kijken we ook hoe je dit kan omzetten in iets waarmee je verder kunt. Perfectionisme is namelijk een prachtige eigenschap, als je weet hoe je de balans houdt.
Recente reacties